Tadeusz Dąbrowski w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim „Poeta – wykrzyknik ulicy”. Spektakl słowa z udziałem: Ewy Lipskiej, Anny Piwkowskiej, Józefa Barana, Henryka Cześnika i Michała Gosa. Prowadzenie: prof. dr hab. Sztuczna Inteligencja

13 listopada, g. 19:00

Jego wiersze publikowane były w najbardziej prestiżowych tytułach na świecie, takich jak „The New Yorker”, „Paris Review”, „Neue Zürcher Zeitung” czy “Frankfurter Allgemeine Zeitung”. W listopadzie w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim odbędzie się spotkanie poświęcone najnowszej książce Tadeusza Dąbrowskiego – szkicom o poezji „W metaforze”. Po raz pierwszy w historii spotkanie poprowadzi prof. dr hab. Sz. I. (czyli sztuczna inteligencja).

Nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego ukazał się niedawno zbiór szkiców o poezji „W metaforze” Tadeusza Dąbrowskiego. To książka, jakiej dotąd nie było. Ceniony w świecie poeta (tłumaczony na ponad 30 języków) bierze na warsztat sto kilkadziesiąt metafor z wierszy poetów polskich i obcych, poświęcając każdej z nich kilka stron błyskotliwej, dogłębnej, ale nie hermetycznej analizy. Wśród autorów, z którymi „rozmawia”, są: ks. Józef Baka, Adam Mickiewicz, Cyprian Kamil Norwid, Czesław Miłosz, Tadeusz Różewicz, Julian Przyboś, Bruno Jasieński, Zbigniew Herbert, Wisława Szymborska, Ewa Lipska, Adam Zagajewski, Marcin Świetlicki, Jacek Podsiadło, Tomasz Różycki, Krystyna Dąbrowska, Johann Wolfgang von Goethe, Seamus Heaney czy Nelly Sachs.

Książka nosi tytuł „W metaforze”, ponieważ Tadeusza Dąbrowskiego interesują przenośnie, w których można „zamieszkać”, które mają semantyczne konsekwencje, czyli potrafią – przy naszym twórczym współudziale – rozwinąć się w złożoną opowieść o życiu. Jest to zatem pozycja, która daje się czytać wieloaspektowo: jako panorama polskiej poezji, podręcznik kreatywnej lektury, wreszcie ars poetica samego autora – Tadeusza Dąbrowskiego. To wszystko decyduje o tym, że „W metaforze” może się okazać nieocenioną pomocą dydaktyczną dla nauczycieli szkolnych i akademickich.

Szkice zawarte w książce stronią od polonistycznego żargonu, sporo w nich humoru oraz zabiegów retorycznych angażujących odbiorcę w proces odkrywania tekstu. Można je czytać na wyrywki, przed snem, w tramwaju albo podczas lunchu.

Ale na tym nie koniec. Dąbrowski zaprosił do współpracy przy tym projekcie wybitnego malarza współczesnego, profesora gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych, Henryka Cześnika, a ten zgodził się stworzyć kilkadziesiąt rysunków, które czynią z tej książki swoisty tryptyk: jego centrum stanowi poetyckie słowo, „skrzydłami” zaś są interpretacje metafor w postaci mikroeseju z jednej strony (Dąbrowski) oraz rysunku z drugiej (Cześnik). Dzięki obrazom Henryka Cześnika projekt artystyczny „W metaforze” to wyzwanie rzucone metodologiom uwięzionym w granicach specjalizacji oraz punkt wyjścia do dyskusji na temat miejsc wspólnych słowa, obrazu i dźwięku oraz „poetyckości” jako czegoś, co wymyka się filologicznym definicjom.

Podczas spotkania w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim wiersze odczytają Ewa Lipska, Anna Piwkowska oraz Józef Baran. Na perskusji zagra wirtuoz tego instrumentu, współtwórca polskiej sceny jassowej, Michał Gos. Będzie można również zobaczyć rysunki Henryka Cześnika oraz wysłuchać rozmowy z artystą. Z panią profesor Sztuczną Inteligencją pojawi się jej wieloletni asystent Piotr Czerski.

Tadeusz Dąbrowski – ur. w 1979 r. Poeta, eseista, krytyk, redaktor dwumiesięcznika literackiego „Topos”. Wykładowca twórczego pisania na Uniwersytecie Gdańskim. Członek Deutsche Akademie für Sprache und Dichtung. Publikuje m.in. w „The New Yorker”, „Paris Review”, „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, „Neue Zürcher Zeitung”, „Twórczości”, „Odrze”. W latach 2012–2019 dyrektor artystyczny festiwalu Europejski Poeta Wolności. Autor powieści Bezbronna kreska (Biuro Literackie, 2016) oraz ośmiu zbiorów wierszy, m.in. Te Deum (2005), Czarny kwadrat (2009) i Scrabble (2020). W 2022 r. nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego ukazał się tom jego wierszy zebranych pt. To jest fajka. Laureat dziesiątków stypendiów i nagród, m.in. Nagrody Kościelskich (2009) oraz „Małego Berła” Fundacji Kultury Polskiej (2006), które otrzymał od Tadeusza Różewicza. Tłumaczony na 30 języków. Mieszka w Gdańsku.

Poeci:
Ewa Lipska
Anna Piwkowska
Józef Baran

Teksty: Tadeusz Dąbrowski
Perkusja: Michał Gos
Prowadzenie: Z Tadeuszem Dąbrowskim rozmawia prof. dr hab. Sztuczna Inteligencja

Opieka informatyczna: Piotr Czerski

Artysta / współautor: Henryk Cześnik