„Wilki” Marzanny Bogumiły Kielar nagrodzone Orfeuszem

Decyzją jury w składzie: prof. Jarosław Ławski (przewodniczący), Agnieszka Czajkowska, Barbara Gruszka-Zych, Bronisław Maj, Marek Zagańczyk, laureatką Nagrody im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego Orfeusz za najlepszy tom poetycki roku 2023 została Marzanna Bogumiła Kielar za tom Wilki wydany przez wydawnictwo Znak. Orfeusza Mazurskiego za najlepszy tom wydany w Polsce północno-wschodniej (Warmia, Mazury, Podlasie) odebrał Andrzej Zubkowicz za tomik Nic pewnego opublikowany przez Wydawnictwo Retman.

Gala wręczenia nagród odbyła się 20 lipca, na plenerowej scenie przy Muzeum w Praniu. Wiersze finalistów wykonywali studenci kierunku aktorstwa Akademii Teatralnej im. Zelwerowicza w Warszawie pod kierunkiem Łukasza Borkowskiego w oprawie muzycznej zespołu Trzy Dni Później. W finałowej piątce nominowanych znalazły się, oprócz Marzanny Bogumiły Kielar i Andrzeja Zubkowicza tomiki Tomasza Dalasińskiego (Wiersze dla żywych), Marcina Orlińskiego (Późne słońce), Teresy Tomsi (W znikającym ogrodzie) i Adama Wagi (Ścierń).

W laudacji na cześć tegorocznej laureatki Bronisław Maj powiedział m.in.:

(…) Ten cudowny poetycki świat – w Wilkach dopełnia się oto materią, nadzwyczajnie konkretną, przestrzenią historii, ludzkiej historii. I to opowiedzianej „własnymi słowami” przez jej uczestników i bohaterów (czyli – ofiary…). W Wilkach mówią do nas Maria P., Anna, Jadwiga wypędzona z Grodzieńszczyzny, Mazurka Elsa. W Wilkach jest i Akcja „Wisła”, i deportacja, i ciemnoskrzydła pamięć krzywdzonych, wypędzonych ludzi z Przemyskiego. I Mazurów, i – Prusów: i nawet ich wymarły język, choć w paru zaledwie ocalonych słowach, to rozwalone gniazdo pruskiego języka – przemawia do nas. Chwyta za gardło i serce. Wilki ciągle podchodzą pod nasz dom w Kumkiejnach, wyjące wilki pamięci czyhają wszędzie na nasze gardła i serca. Bo – jak powiada Wat w wersach, które Kielar uczyniła mottem swego tomu – Pełen jesteś po brzegi pamięci głosów, głosy z domów, głosy z ogrodu, głosy z lasu, głosy znad ciebie, przeminęły i trwają, i nie przeminą… Niesamowita, porywająca, zachwycająca, bezlitosna, prawdziwa Księga Wilków o stalowych ślepiach. Księga – o nas.

Natomiast w laudacji o tomiku Andrzeja Zubkowicza prof. Jarosław Ławski powiedział:

(…) Wiersze zebrane w tomie Nic pewnego chcę nazwać lirycznym notatnikiem z codzienności: przegląda się w nich mazurska prowincja okolic Morąga i Węgorzewa. Poeta podpatruje codzienność, zwyczajność, banalność trwania; to „proste” obrazki z mikroświata, w którym żyje, obserwując powolnie maszerujący przez człowieka czas. Oko widzi tu świat z perspektywy, jaką narzuca melancholia. Węgorzewo, gdzie mieszka, Morąg z czasów dzieciństwa, Mazury współczesne – miejsca te zatapia w dziwnym królestwie czasu teraźniejszego przeszłego, czasem nawet zaprzeszłego: wszystko dzieje się tylko tu i teraz, a już stało się przeszłością. Zwyczajność jest dla Zubkowicza wyzwaniem: oswaja ją czułością, może nawet sentymentalnością, staroświecką afirmacją dobroci i miłości, rozlewistą frazą, o której sam powie gdzieś, że wymagałaby skrócenia. Zza melancholicznej rytmiki codzienności-banalności wyjawia się metafizyka prowincjonalnej codzienności, w której słychać pytanie o własną „wiarę dzisiejszą w istnienie sensu”.

Nagroda ORFEUSZA to 40 tys. zł ufundowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz statuetka autorstwa Aliny Kluzy-Kaji, natomiast laureat ORFEUSZA Mazurskiego otrzymał 13 tys. zł.

Dzięki współpracy z Akademią Teatralną w Warszawie poezja autorów nominowanych do tegorocznej edycji nagrody była podstawą jednego semestru zajęć fakultatywnych na tej uczelni dla studentów I roku wydziału aktorstwo. Rozpoczął je wykład dr. Bronisława Maja a zwieńczyły filmowe rejestracje dwudziestu jeden wierszy w wykonaniu studentów, które są publikowane w mediach społecznościowych muzeum i Akademii. Studenci nagrali także wersje audio, których emisja zacznie się jesienią w warszawskim Radio dla Ciebie. Znakomite przygotowanie studentów i świeżość interpretacji podkreślali zgodnie uczestnicy gali w Praniu.

Laureatami poprzednich edycji nagrody byli Krzysztof Karasek, Jan Polkowski, Przemysław Dakowicz, Janusz Szuber, Jarosław Marek Rymkiewicz, Małgorzata Lebda, Joanna Kulmowa, Jarosław Mikołajewski, Piotr Mitzner, Andrzej Kopacki, Zbigniew Machej i Anna Piwkowska. Jest przyznawana za wybitne osiągnięcia współczesnej polskiej liryki – oryginalne, zachowujące bezpośredniość wyrazu, bezkompromisowe pod względem artystycznym.

Organizatorami nagrody są Muzeum K. I. Gałczyńskiego w Praniu i Stowarzyszenie Leśniczówka Pranie. Partnerzy: dwumiesięcznik literacki Topos, Radio dla Ciebie, Uniwersytet w Białymstoku, Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie.

Marzanna_Bogumila_Kielar. Fot.: Jagienka Kass
We use cookies to personalise content and ads, to provide social media features and to analyse our traffic. We also share information about your use of our site with our social media, advertising and analytics partners. View more
Cookies settings
Accept
Privacy & Cookie policy
Privacy & Cookies policy
Cookie name Active

Polityka prywatności

Instytut Książki dba o poszanowanie prywatności osób korzystających z jego serwisów w domenie www.topos.com.pl. Dane, które zbieramy, są wykorzystywane wyłącznie do celów statystycznych.

Jakie dane o Tobie zbieramy?

Dane zbierane automatycznie:
Gdy odwiedzasz naszą stronę internetową automatycznie zbierane są dane dotyczące Twojej wizyty, np. Twój adres IP, nazwa domeny, typ przeglądarki, typ systemu operacyjnego, miejscowość, w której mieszkasz, itp.

Dane zbierane, gdy kontaktujesz się z nami:
Gdy kontaktujesz się z nami za pomocą telefonu lub poczty e-mail, przekazujesz nam swoje dane osobowe, np. imię, nazwisko, adres e-mail, itp. Wszystkie dane zbieramy tylko i wyłącznie w celach kontaktowych. Nie przekazujemy ich stronom trzecim i nie przechowujemy dłużej niż to konieczne.

W jaki sposób wykorzystujemy Twoje dane?

W żadnym wypadku nie będziemy sprzedawali danych zebranych o Tobie podmiotom trzecim.
Dane zbierane automatycznie mogą być użyte do analizy zachowania użytkowników na naszej stronie internetowej, zbierania danych demograficznych o naszych użytkownikach lub do personalizacji zawartości naszych stron internetowych. Dane te są zbierane automatycznie.

Dane zbierane w trakcie korespondencji pomiędzy Tobą a naszym serwisem będą wykorzystane wyłącznie w celu odpowiedzi na Twoje zapytanie.

W przypadku kontroli Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych Twoje dane mogą zostać udostępnione pracownikom Biura GIODO zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych.

Wykorzystanie ciasteczek („cookies”)

Nasza strona internetowa wykorzystuje ciasteczka, które służą m.in. identyfikacji Twojej przeglądarki podczas korzystania z naszej witryny, abyśmy wiedzieli, jaką stronę Ci wyświetlić. Ciasteczka pomagają nam dostosować naszą ofertę do odpowiednich odbiorców i sprawdzić skuteczność docierania publikowanych informacji do określonej grupy użytkowników. Ciasteczka nie zawierają żadnych danych osobowych.

Większość używanych przeglądarek, zarówno na komputerach, jak i smartfonach czy innych urządzeniach, domyślnie akceptuje pliki „cookies”. Gdy zechcesz zmienić domyślne ustawienia, możesz to zrobić w przeglądarce. W przypadku problemów z ustawieniem zmian należy skorzystać z opcji „Pomoc” w menu używanej przeglądarki.

Wiele plików „cookies” pozwala na wygodniejsze i efektywniejsze korzystanie z serwisu. Wyłączenie ich może spowodować nieprawidłowe wyświetlanie się treści serwisu w przeglądarce.

Zmiany naszej Polityki prywatności

Zastrzegamy sobie prawo do zmiany niniejszej Polityki prywatności poprzez opublikowanie nowej Polityki prywatności na tej stronie.
W razie pytań dotyczących ochrony prywatności prosimy o kontakt, nasze dane kontaktowe podane są na stronie internetowej.

W zakresie nieuregulowanym niniejszą Polityką prywatności obowiązują przepisy z zakresu ochrony danych osobowych RODO.

Save settings
Cookies settings
Skip to content